Монгол улсын агаарын зайд 6150 метрээс 14600 метрийн хооронд “A” ангиллын агаарын зайд нислэг үйлдэж буй агаарын хөлгүүдэд нислэгийн хөдөлгөөний удирдлага нислэгийн мэдээлэл, зөвлөлмжийн үйлчилгээг үзүүлдэг.

"Буянт-Ухаа" олон улсын нисэх буудалд хөөрөлт, буулт үйлдэх олон улс, орон нутгийн агаарын хөлгүүдэд 2100 метрээс дээш 6150 метр хүртэлх өндөрт, 100 км-н радиуст Нислэгийн хөдөлгөөний ажиглалтын удирдлагын үйлчилгээ үзүүлдэг.

Цамхагийн нислэгийн хөдөлгөөний удирдлагын байрнаас аэродромын удирдлагын, газрын хөдөлгөөний зохицуулалтын, нислэгийн мэдээллийн, “Буянт-Ухаа” олон улсын нисэх буудалд ATIS мэдээллийн үйлчилгээг тус тус үзүүлэн ажилладаг.

Эрэн хайх, авран туслах ажиллагаа шаардлагатай болсон нислэгийн тухай холбогдох байгууллагуудад мэдээлэх, тэдгээрт шаардлагатай тусламж дэмжлэг үзүүлэх үйлчилгээ.

Арцат-Туулын ажлын байр болон орон нутгийн нисэх буудлуудын нислэгийн хөдөлгөөний байрнаас 'G' ангиллын агаарын зайд нислэг үйлдэж буй агаарын хөлгийн нисэх багиийг нислэгийн хөдөлгөөний шаардлагатай  мэдээ  мэдээлэлээр хангах үндсэн  зорилготой.

Цагийн хуваарийн бус, тусгай үүргийн нислэгүүдэд ажлын бус цагаар зөвшөөрөл олгож шуурхай төлөвлөлт хийн, нислэгийн төлөвлөлт, гүйцэтгэлийн судалгааг гаргах, ажлын болон ажлын бус цагаар холбогдох байгууллага, алба, хэсгүүдийг нислэгийн төлөвлөлт, төлөвлөлтийн өөрчлөлтийн мэдээ мэдээллээр хангах, олон улс болон орон нутгийн нислэгийн гүйцэтгэлийг бүртгэх, хянах гэсэн чиг үүрэгтэй.

Нислэгийн хөдөлгөөний урсгал төлөвлөлтийг нислэгийн аюулгүй байдлыг хангаж үр дүнтэй зохион байгуулахад шаардагдах технологийн баримт бичгийг Иргэний нисэхийн тухай Монгол Улсын хууль, Иргэний нисэхийн багц дүрмүүд болон бусад холбогдох хууль тогтоомж, дүрэм журмууд, Олон улсын иргэний нисэхийн байгууллага (цаашид ОУИНБ)-ын стандарт, шаардлагад нийцүүлэн, нислэгийн төлөвлөлт гүйцэтгэлийн судалгаан дээр тулгуурлан боловсруулахад; албаны үйл ажиллагаанд ашиглагдаж байгаа програм хангамж, цахим төхөөрөмжийн хэвийн ажиллагаа, өгөгдлийн сангийн бүрэн бүтэн, аюулгүй байдлыг хангах, орчин үеийн технологид тулгуурлан хөгжүүлэхэд оршино.

НТЗХ нь дотоод, гадаадын агаарын тээвэрлэгчдээс ирүүлсэн нислэгийн хүсэлт, түүнд холбогдох баримт бичгийг хүлээн авч, нислэгийн хөдөлгөөнийг төлөвлөх зөвшөөрөл олгох журмын дагуу нислэгийн хөдөлгөөний урт хугацааны, урьдчилсан болон шуурхай төлөвлөлтийг хийж ИНЕГ-ын нэрийн өмнөөс нислэгийн зөвшөөрөл олгоно.

Тухайн өдөр үйлдэгдэх төлөвлөгдсөн олон улс, орон нутгийн хуваарьт болон цагийн хуваарийн бус хөөрөлт буултын нислэгийн хүсэлтийг хүлээн авч нэгтгэн, хоногийн нислэгийн төлөвлөгөөг боловсруулан гаргаж, холбогдох алба, салбарын нэгжүүдийг нислэгийн төлөвлөлтийн мэдээллээр хангаж ажиллана.

Нислэг хөдөлгөөнтэй холбоотой холбоо, навигаци, бодит ажиглалтын бүх тоног төхөөрөмж болон бусад хэрэглэгчдийг эрчим хүчээр тасралтгүй найдвартай ханган ажилладаг.

Монгол улсын агаарын орон зайд нислэгийн хөдөлгөөний удирдлагын ажиглалтын үйлчилгээг 7 ширхэг радиолокатор, 9 ширхэг ADS-B болон Aircon 2100 системүүд дээр тулгуурлан үзүүлдэг бөгөөд эдгээр системүүдийн ашиглалт, техникийн бэлэн байдал болон хэвийн ажиллагааг хангаж, ICAO хавсралт 10-н 4-р боть болон ИНД 171.79-г баримтлан ажилладаг.

Газар-газар, агаар-газрын холбооны системийн тасралтгүй найдвартай ажиллагааг хангахын зэрэгцээ иргэний нисэхийн системийн байгууллагуудын телефон холбоо, дотоод компьютерийн сүлжээ, интернетийн НАЙДВАРТАЙ АЖИЛЛАГААГ хариуцан ажилладаг.

Монгол улсын нутаг дэвсгэрт өнгөрөлт үйлдэж буй агаарын хөлгүүдэд мөн Чингис хаан ОУНБ-н нислэг үйлдэж буй агаарын хөлгүүдэд мөн орон нутгийн нисэх буудлуудад радио навигацийн үйлчилгээ үзүүлж байна.

Нислэгийн журам зохиох хэсэг нь Монгол улсын нутаг дэвсгэр дээрх бүх нисэх буудлуудын хэрэглэлийн нислэгийн журам зохиох ажлыг хийж гүйцэтгэдэг бөгөөд ИНД-173-ын дагуу дараах төрлийн нислэгийн журмуудыг зохиох ажлыг хийж гүйцэтгэдэг.

Үүнд:

• Нисэн ирэх нислэгийн журам;
• Нисэн гарах нислэгийн журам;
• Ойртолт үйлдэх нислэгийн журам /нарийвчлалтай ба нарийвчлалтай бус/;
• Ил харааны нислэгийн журам;
• Сансарын навигацийн нислэгийн журам / RNAV, RNP /.

Нислэгийн журам зохиолт нь Олон Улсын Иргэний Нисэхийн Байгууллага /ICAO/-ын тогтоосон стандарт, шаардлагыг хангасан нислэгийн журмын тооцооллыг гүйцэтгэдэг технологи ажиллагаа юм. Нислэгийн журам гэдэг нь нислэг үйлдэж байгаа тухайн агаарын хөлөг нислэгийн үе шат бүрт аюулгүйгээр нисч болох хамгийн бага өндөр болон чиглэл, зай налууг тооцсон заавал мөрдөх дүрэм бөгөөд агаарын хөлөг ил хараагаар, эсхүл навигацийн тоног төхөөрөмж ашиглан нислэг үйлдэх дарааллыг ICAO-гийн холбогдох баримт бичиг болон иргэний нисэхийн багц дүрмийн шаардлагын дагуу тооцоолж, график буюу бичгэн хэлбэрээр илэрхийлэхийг хэлнэ.

Нислэгийн журам нь:

• Аюулгүй
• Энгийн
• Богино
• Тодорхой (салаа утгагүй) байдлаар зохиогдоно:

Шалгалтын нислэгийн хэсэг нь тус албаны үндсэн чиг үүргийг 2 ажлын нэг болох шалгалтын нислэгийн ажлыг хийж гүйцэтгэнэ. Монгол улсын агаарын зайд болон нисэх буудлуудад ашиглагдаж буй холбоо навигаци, гэрэл суулт, ажиглалтын тоног төхөөрөмжүүдийг заагдсан хугацаанд нислэгээр шалган баталгаажуулахаас гадна Монгол улсын нутаг дэвсгэр дээр байрлаж буй бүх нисэх буудлуудад ашиглагдаж буй хэрэглэлийн нислэгийн журмуудыг нислэгээр шалган баталгаажуулах ажлыг хийж гүйцэтгэдэг. Шалгалтын нислэг нь нислэгийн журмын зохиолт болон холбоо, навигацид ашиглаж буй ажиглалтын тоног төхөөрөмжүүдийн цацаргаж буй дохионы чанар ба үзүүлэлтүүд нь стандарт шаардлагын хэм хэмжээнд нийцэж байгаа эсэхийг тусгай шаардлага хангасан шалгах баг, агаарын хөлөг ашиглан шалган баталгаажуулдаг технологи ажиллагаа юм.

Энэхүү технологи үйл ажиллагаа нь нислэгийн аюулгүй ажиллагааг хангах үндэс суурь нөхцөл болдогоороо онцлог бөгөөд өнөөгийн байдлаар

• Хэрэглэлээр буулт үйлдэх систем (Instrument Landing system);
• Бүх чиглэлтэй хэт өндөр давтамжийн радио дохиологч (Doppler Very High frequency Omnidirectional Radio Range);
• Зай хэмжигч төхөөрөмж (Distance Measurement Equipment);
• Чиглүүлэх радио станц (Non Directional Beacon);
• Гэрэл суултын систем (Airfield Lighting System);
• Ил харааны нарийвчлалтай ойртолтын налуу заагч (Precision Approach Path Indicator);
• Маркерын радио дохиологч (Marker);
• Ажиглалтын хоёрдогч радиолокатор (Secondary Surveillance Radar);
• Автоматаар чиглэл тогтоогч (Direction Finder);
• Нэвтрүүлэг бүхий автомат хамааралтай ажиглалтын систем (Automatic Dependent Surveillance – Broadcast) зэрэг тоног төхөөрөмжүүдийн хүлээн авах, ээлжит болон тусгай шалгалт тохируулгын нислэгүүдийг хийж гүйцэтгэж байна.

 Дээрхээс гадна тус алба нь нисэн ирэх хэрэглэлийн журам (STAR), нисэн гарах хэрэглэлийн нислэгийн журам (SID), оролт үйлдэх хэрэглэлийн нислэгийн журам (APCH), – нарийвчлалтай/нарийвчлалтай бус, ил харааны нислэгийн журам (NPA), сансрын навигацийн нислэгийн журам (RNAV, RNP буюу PBN) төрлийн нислэгийн журмуудыг зохиож боловсруулан, газарт болон нислэгээр шалган баталгаажуулах ажлыг гүйцэтгэж байна.

Шалгалтын нислэгийн төрөл:

Шалгалтын нислэг нь тухайн тоног төхөөрөмжийг ашиглагч байгууллагын хүсэлтийг үндэслэн хийгддэг бөгөөд дараах 3 төрлөөр ангилан үздэг.

1. Хүлээн авах шалгалтын нислэг

Агаарын навигацын үйлчилгээний навигаци болон ажиглалт, гэрэл суултын тоног төхөөрөмж, байгууламжуудыг шинээр, эсхүл шилжүүлэн суурилуулсан тохиолдолд техникийн тодорхойлтоор тавигдсан шаардлагыг хангаж байгаа эсэхийг  баталгаажуулах үүднээс энэ төрлийн шалгалтын нислэг заавал хийгдсэн байна.

2. Хуваарьт шалгалтын нислэг

ICAO-ийн стандарт шаардлагууд хангагдаж байгааг баталгаажуулах үүднээс суултын тоног төхөөрөмж, байгууламжуудад энэ төрлийн шалгалт, тохиргооны нислэг заавал хийгдсэн байна.

3. Тусгай (захиалгат) шалгалтын нислэг

Навигацийн болон ажиглалтын тоног төхөөрөмж, байгууламжуудын сигналын гаргалтанд ямар нэгэн өөрчлөлт орохоор , засвар, өөрчлөлт хийгдсэн эсхүл нисгэгчийн мэдээллийн дагуу осол, зөрчлийн дараа баталгаажуулалт хийх үүднээс ашиглагч байгууллагаас хүсэлт гаргасан, нислэгийн аюулгүй ажиллагаа, аюулгүй байдлын хяналт зохицуулалтын эрх бүхий байгууллага, Нислэг-техникийн осол зөрчлийг шинжлэн шалгах албанаас шаардсан тохиолдолд энэ төрлийн шалгалтын нислэг хийгдэнэ.