Нисэх буудлын үйлчилгээ

Аэродромын үйлчилгээ

Иргэний нисэхийн тухай Монгол улсын хуулинд "аэродром" гэдэг нь агаарын хөлгийг байрлуулах, хөөргөх, буулгах, явгалахад зориулж тусгайлан тоноглосон газар болон усан гадаргуу юм. Аэродромын үйл ажиллагаа, үйлчилгээг ерөнхийлөн Аэродромын төлөвлөлт, аэродромын барилга угсралт, аэродромын ашиглалт гэж үзэж болно. Энэ гурван гинжин холбоо тасралтгүй үйл явц ба байнгын сайжруулалтын хэлхээнд оршино.

Аэродромын төлөвлөлт, барилга угсралтын бүтээн байгуулалтын ажил хийгдсний дараа аэродром ашиглалт буюу үйл ажиллагаа, үйлчилгээг эхлүүлэх нь нарийн мэргэжлийн хүний нөөц, техник тоног төхөөрөмж, машин механизм, санхүү шаардсан томоохон ажлуудын нэг юм. Иргэний нисэхийн аэродромын үйл ажиллагааг эхлүүлэх тусгай зөвшөөрлийг ИНД-139, ИНД-157-ын дагуу Иргэний нисэхийн ерөнхий газрын дарга 5 жил хүртэл хугацаатай олгоно.

Аэродромын хэмжилт, тооцоо, судалгааны ажил үйлчилгээ

Хээрийн түр аэродром сонгох
Хучилтын даацын тооцоо
PCI-ын үнэлгээ
CBR-ын хэмжилт

Аэродромын арчлалтын үйлчилгээ

Элементүүдийн цас цэвэрлэгээ
Шатахууны цэвэрлэгээ
FOD-ын цэвэрлэгээ
Будган тэмдэглэгээ сэргээх
Резин наалдац арилгах
Нислэгийн зурвасны өвс хадах
Мэрэгч устгал
Шувуун зэрлэг амьтнаас сэргийлэх

Аэродромын үйлчилгээ

Аэродромын засварын үйлчилгээ:
Хучилтын эвдрэл гэмтлийг асфальтбетоноор засварлах
Хучилтын хагарлыг засварлах
Хэсэгчлэн хучилт байгуулах
Үерийн суваг шуудууг засварлах
Хамгаалалтын хашааны засвар
Тэмдэгт, тэмдэглэгээ шинээр хийх
Агротехникийн ажлууд

Зорчигч, ачаа, шуудангийн үйлчилгээ

Ачаа, шуудангийн үйлчилгээ

“Буянт-Ухаа” Олон улсын нисэх буудлын Ачаа, шуудан үйлчилгээний алба анх 1996 онд байгуулагдсан бөгөөд олон улсын болон орон нутгийн агаарын хөлгөөр тээвэрлэгдэх ачаа, шууданг хүлээн авах, ангилах, хадгалах, тээвэрлэлтэд бэлтгэх үйл ажиллагааг Олон улсын иргэний нисэхийн байгууллага /ИКАО/, Олон улсын агаарын тээвэрлэгчдийн холбоо /ИАТА/-ны болон дотоодын холбогдох стандарт, дүрэм журам, зааврын дагуу явуулдаг.

Тус алба нь нийт 31 хүний бие бүрэлдэхүүнтэйгээр ажилладаг бөгөөд 27 ээлжийн ажилчид 4 ээлжид хуваагдан 7 хоногийн 24 цагаар нислэг үйлдвэрлэлийн бэлэн байдлыг хангаж ажилладаг онцлогтой алба юм. Ачаа, шуудан үйлчилгээний цогцолбор буюу Буянт-Ухаа карго терминал нь Гаалийн баталгаат агуулах, гаалийн түр агуулах, импортын болон экспортын 4 төрлийн агуулахтай бөгөөд олон улс, орон нутгийн 100-120 тонн ачаа, шууданг хүлээн авах чадалтайгаар эрхэм хэрэглэгч, үйлчлүүлэгчдэд үйлчилдэг. Мөн энгийн, аюултай, температур заассан /хөргөгч, хөлдөөгчний/ ачааг шинж чанараар нь ялган ангилж, хадгалж, дамжин өнгөрүүлдэг.

Зорчигч үйлчилгээ

Нисэх буудлаар үйлчлүүлж буй зорчигч, үйлчлүүлэгчдэд Хүндэт зочны танхим, Бизнес танхим, Транзит танхим, Мэдээллийн лавлах /аман болон утсан/, Эмнэлгийн хэсгийн үйлчилгээ, Зарлан мэдээллийн үйлчилгээ, заал зохион байгуулалт, тээшний тэргэнцрийн үйлчилгээ, угтах, чиглүүлэх үйлчилгээ, цэцэг, ногоон ургамлын арчилгаа, заал танхимын тохижилт, засал чимэглэлийн үйлчилгээ, авто зогсоолын үйлчилгээ, нисэх буудлын гадна болон дотор талбайн цэвэрлэгээ үйлчилгээг чанартай, түргэн шуурхай зохион байгуулж байна.

Үйлчилгээ тус бүрийн онцлог үйл ажиллагааг товч дурдвал:

Олон улс, орон нутгийн хүндэт зочны танхим: Монгол Улсын төрийн өндөр албан тушаалтан, тэдгээрийн зэрэг зиндаатай адилтгах албан тушаалтан, гадаадын өндөр, дээд хэмжээний зочин, төлөөлөгч болон Монгол Улсаас гадаад оронд суугаа дипломат байгууллагын тэргүүнүүд, Монгол Улсад дипломат үйл ажиллагаа явуулж байгаа гадаад орны дипломат ажилтнуудыг олон улс болон орон нутагт агаарын тээврээр зорчих үед дээд хэмжээний үйлчилгээг үзүүлж, нисэх буудалд угтах, үдэх ёслолын ажиллагааг хүндэт зочны танхимд зохион байгуулдаг. Олон улсын нислэгийн Хүндэт зочны танхим нь нэг дор 70 хүнд, орон нутгийн нислэгийн хүндэт зочны танхим 20 хүнд үйлчлэх хүчин чадалтай.

Бизнес танхимын үйлчилгээ: “Буянт-Ухаа” Олон улсын нисэх буудлын “Бизнес танхим” нь зорчигчийн агаарын аяллын өмнөх ба дараах ая тухтай амарч үйлчлүүлэх тохилог орчин бүрдүүлсэн. Хил, Гааль, Аюулгүйн байдлын үзлэг, Ачаа тээшний хүргэлтийн үйлчилгээг нэг дороос авах боломжтой. Гадны зочид, жуулчид, ажил хэргийн түншээ “Бизнес танхим”-аар угтан авч, үдэн гарган хүндэтгэл үзүүлэх нь нэр хүндийн илэрхийлэл болно. Тус танхим нь нэг зэрэг 75 хүнд үйлчлэх хүчин чадалтай.

Транзит танхимын үйлчилгээ: “Буянт-Ухаа” Олон улсын нисэх буудлын Транзит танхим нь олон улсын явах нислэгийн зорчигчид, транзит болон трансфер зорчигчдод үйлчлэх зорилгоор 2016 оны 05 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн үйл ажиллагаа явуулж эхэлсэн. Олон улсын нислэгийн хүлээх танхимд байрлах транзит танхимаас утасгүй интернет, кофены мухлаг, захиалгат хоолны үйлчилгээ, лоунж, амралтын хэсэг, эртний дурсгалт эд зүйлс, татваргүй барааны дэлгүүрүүдийн үйлчилгээнүүдийг авах боломжтой юм.

Мэдээллийн лавлахын үйлчилгээ: Мэдээллийн лавлахын үйлчилгээ нь 24 цагаар үйлчлүүлэгчдэд нислэгийн талаарх мэдээллийг утсаар болон биечлэн хүргэдэг 2 чиглэл бүхий үйлчилгээ юм. Мэдээллийг утсаар хүргэх үйлчилгээ нь 1900 1980 утсаар зорчигч, үйлчлүүлэгчдээс асуусан асуултуудад товч, тодорхой мэдээлэл өгөх, мэдээллийг биечлэн хүргэх үйлчилгээ нь нисэх буудлын нийтийн заалан дахь мэдээллийн цэгээс үйлчлүүлэгчдэд хүрч үйлчлэх үйлчилгээ юм. Мэдээллийн лавлахын 1900-1980 утсанд хандан

Зуны болон өвлийн тогтмол нислэгийн цагийн хуваарь;
Хоногийн нислэгийн төлөвлөгөө, цагийн хуваарь;
Нислэг гүйцэтгэлийн тухай мэдээлэл;
Иргэний нисэхийн аюулгүй байдлын мэдээлэл;
Олон улсын нисэх буудалд байрлах хилийн шалган нэвтрүүлэх боомт, гааль, эрүүл ахуй, хорио цээрийн алба байгууллагын харилцах утасны дугаар, бусад мэдээлэл;
Агаарын тээвэрлэгч, нислэгийн тийз борлуулах газрын утасны дугаар;
Нисэх буудлын үйлчилгээний талаарх мэдээлэл;
Нисэх буудал дахь худалдаа, үйлчилгээний бусад байгууллагын мэдээлэл;
Нисэх буудлын нийтийн тээврийн үйлчилгээний талаарх мэдээллүүдийг авах боломжтой.

Эмнэлгийн хэсгийн үйлчилгээ: Эмнэлгийн хэсэг нь Онцгой байдлын үед эмнэлгийн анхан шатны тусламж үйлчилгээ үзүүлэх, нисэх буудлын ажилтнууд, нисэх буудлаар үйлчлүүлж буй зорчигч, үйлчүүлэгчдэд эмнэлгийн анхны тусламжийг шуурхай, жигд, чанартай үзүүлэх зорилготой үйл ажиллагаа явуулдаг. Мөн нисэх буудлын ажилтнуудын эрүүл мэндийн үзлэг шинжилгээг жил бүр зохион байгуулахын зэрэгцээ ажилтнуудыг өвчлөлөөс урьдчилан сэргийлэх, тэдэнд эрүүл аж төрөх хэв маяг, эрүүл мэндээ хамгаалах зан үйлийг төлөвшүүлэх зорилгоор эрүүл мэндийн бусад байгууллагуудтай хамтран сургалт, сурталчилгаа, өдөрлөг зохион байгуулан ажилладаг.

Зарлан мэдээллийн үйлчилгээ: Нисэх буудлаар үйлчлүүлж буй олон улс, орон нутгийн нислэгийн зорчигч, үйлчлүүлэгчдэд нислэгийн бүртгэл эхлэх, үргэлжлэх, дуусах, хүлээх танхимд орох, агаарын хөлөгт суух, агаарын хөлөг хөөрсөн тухай, агаарын хөлөг буусан тухай, саатсан тухай, саатлын шалтгаан, нислэгийн цагийн өөрчлөлтийн тухай мэдээллүүдийг шуурхай, үнэн зөв зарлаж мэдээллийг хүргэх үйлчилгээ юм.

Заал зохон байгуулалт, тээшний тэргэнцэрийн үйлчилгээ: Заал зохион байгуулагч нар нь нисэх буудлын заал талбайн үйлчилгээний бэлэн байдлыг хангах чиглэлээр бүхий л арга хэмжээг авч, ажилтнуудыг хуваарилан ажиллуулж, нисэх буудлын үйлчилгээний ажилтнуудын ажлын цаг ашиглалт, ажлын гүйцэтгэлд хяналт тавих, нисэх буудалд үйл ажиллагаа явуулж буй худалдаа, үйлчилгээний байгууллагуудын ажлын цагийн хуваарь, ажилтнуудын хувцаслалт зэрэгт хяналт тавин ажилладаг.

Олон улс, орон нутгийн нислэгийн зорчигчдыг тээшний тэргэнцрээр хангаж, ашигласан тэргэнцрүүдийг цуглуулах, байрлуулах, ашиглалтыг сайжруулах, бүрэн бүтэн байдлыг ханган ажиллах үйлчилгээ юм.

Угтах, чиглүүлэх үйлчилгээ: Нисэх буудлын угтах үйлчилгээний ажилтнууд нисэх буудлаар үйлчлүүлэгчдийг чиглүүлэх, тусламж, анхаарал шаардлагатай буюу 0-2 насны хүүхэдтэй, хөгжлийн бэрхшээлтэй, жирэмсэн, болон өндөр настай үйлчлүүлэгчдэд угтах үйлчилгээ үзүүлдэг. Эдгээр ажилтнууд нь жил бүр хөгжлийн бэрхшээлтэй болон тусламж, анхаарал шаардлагатай зорчигчид үйлчлэх талаар сургалтад хамрагддаг. Түүнчлэн нисэх буудлын мэдээллийн цэгийн ажилтнууд, заал зохион байгуулагч нар угтах, чиглүүлэх үйлчилгээг хамтран үзүүлдэг.

Цэцэг, ногоон ургамлын арчлалт, тохижилт үйлчилгээ, засал чимэглэл: Нисэх буудлын заал, талбай, албан өрөөнүүд дэхь цэцэг, ногоон ургамлуудын арчилгаа, усалгаа, нисэх буудлын гадаах ногоон байгууламжийн усалгаа, арчлалтыг нисэх буудлын цэцэрлэгч хариуцан гүйцэтгэдэг. Мөн тус нисэх буудалд мужаан, барилгын засварчид нисэх буудлын ашиглалтын явцад барилга байгууламжид үүссэн жижиг хэмжээний барилгын засвар, заал, танхим, албан өрөөний засвар, мужааны ажлуудыг гүйцэтгэж, хэвийн ажиллагааг хангадаг.

Авто зогсоолын үйлчилгээ: Нисэх буудлын авто зогсоолын үйлчилгээ нь машины хураамжийн 3 постоор дамжуулан 24 цагийн үйл ажиллагаа явуулдаг. Авто машинуудыг суудлын болон 6-аас дээш суудалтай автомашин гэсэн ангиллаар “Буянт-Ухаа” Олон улсын нисэх буудлын захирлын тушаалаар батлагдсан тарифын дагуу зогссон цагийг хураамжийн програм хангамжаар төлбөрийг тооцон авч ажилладаг.

Нисэх буудлын цэвэрлэгээ үйлчилгээ: Нисэх буудлын цэвэрлэгээ үйлчилгээний ажилтнууд нь нисэх буудлын гадна болон дотор талбайн цэвэрлэгээ тогтмол гүйцэтгэдэг. Заал, танхимуудын цэвэрлэгээг шал угаагч автомат машин, цэвэрлэгээний тоног төхөөрөмж, материалуудыг ашиглан чанартай гүйцэтгэж, үйлчлүүлэгчдэд тав тухтай, цэвэр цэмцгэр орчныг бүрдүүлэн ажиллаж байна.

Аюулгүй байдал, хамгаалалтын үйлчилгээ

Олон улсын иргэний нисэхийн тухай 1944 оны Чикагогийн конвенц стандарт зөвлөмжүүдийг хэрэгжүүлэх зорилгоор 1996 онд “Буянт-Ухаа” ОУНБ-ын харьяа Аюулгүй байдал, хамгаалалтын алба анх байгуулагдсан.

Аюулгүй байдал, хамгаалалтын алба нь Нислэгийн аюулгүй байдлыг хөндлөнгийн хууль бус үйлдлээс хамгаалахад чиглэгдсэн үйл ажиллагааг 24 цагийн турш ханган ажилладаг онцгой чиг үүрэгтэй байгууллага юм.

Тус Алба нь Нислэгийн аюулгүй байдлын үзлэг, шалгалт, нисэх буудал болон навигацийн байгууламжийн харуул хамгаалалт, камерын хяналт гэсэн үндсэн 3 чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг.

Иргэний нисэхийн тухай Монгол Улсын хууль, Иргэний нисэхийн аюулгүй байдлын үндэсний хөтөлбөр, дүрэм, стандарт, журам зэрэг эрх зүйн баримт бичгийн хүрээнд нисэх буудал, агаарын хөлөгт хориотой эд зүйлс нэвтрэхээс сэргийлэх, нисэх багийн гишүүд, зорчигч, гар тээш, тээш, Нисэх буудлын хориотой, хамгаалагдсан бүсэд нэвтрэх хүн, эд зүйлс, ачаа шуудан, тээврийн хэрэгсэлд аюулгүй байдлын үзлэг, шалгалт хийж байна.

2018 онд Аюулгүй байдал, хамгаалалтын алба нь Иргэний нисэхийн үйлдвэрлэлийн нэгжийн харьяанд бие даасан статустайгаар үйл ажиллагаа явуулж байгаа ба 2021 онд тус албаны 25 жилийн ой тохиож байна.

Цаашид Нислэгийн аюулгүй байдлыг хангах үйл ажиллагааг орчин үеийн стандарт шаардлагад нийцүүлэн, сайжруулах, боловсронгуй болгох, боловсон хүчнийг сургаж дадлагажуулж, хүний нөөцийг бүрдүүлэхэд анхаарч ажиллаж байна.

Камерын хяналт

Нисэх буудлын хориотой хамгаалагдсан бүсэд 24 цагийн турш аюулгүй байдлын хяналт тавин ажилладаг.

Аюулгүй байдлын үзлэгийн тоног төхөөрөмжийн засвар, үйлчилгээ

Төв болон орон нутгийн нисэх буудлуудын аюулгүй байдлын үзлэгийн тоног төхөөрөмжийн засвар үйлчилгээг хариуцан ажилладаг.

Хориотой, хамгаалагдсан бүсэд нэвтрэх этгээдэд нэвтрэх үнэмлэх олголт, хяналт

Нисэх буудлын хориотой болон хамгаалагдсан бүсэд нэвтрэх үнэмлэх олгож, хяналт тавин ажилладаг.

"Буянт-Ухаа" ОУНБ-ын бүсүүдэд нэвтрэх үнэмлэхийн анкет

"Чингис хаан ОУНБ-ын бүсүүдэд нэвтрэх үнэмлэх олгох журам"-ын 4.1-д заасан нэвтрэх үнэмлэх хүсэгчийн бүрдүүлэх баримт бичгийн жагсаалт

"Чингис хаан" ОУНБ-ын бүсүүдэд нэвтрэх байнгын болон түр үнэмлэх авах тухай

Харуул, хамгаалалт

“Гэрээт харуул хамгаалалтын тухай хууль”-ийн дагуу гэрчилгээжиж Нисэх буудлын болон навигацийн байгууламжийн аюулгүй байдал, хамгаалалтын үйлчилгээг үзүүлдэг.

Аюулгүй байдлын үзлэг, шалгалт

Нисэх буудлын хориотой бүсэд нэвтрэх хүмүүс, зорчигч, тэдгээрийн гар тээш, тээш болон ачаа, шуудангийн илгээмж, агаарын тээвэрлэгчийн шуудан болон эд зүйлст аюулгүй байдлын үзлэг, шалгалт хийх үйлчилгээг үзүүлдэг.

Аюулгүй байдал, хамгаалалтын үйлчилгээ

Олон улсын иргэний нисэхийн тухай 1944 оны Чикагогийн конвенц стандарт зөвлөмжүүдийг хэрэгжүүлэх зорилгоор 1996 онд “Буянт-Ухаа” ОУНБ-ын харьяа Аюулгүй байдал, хамгаалалтын алба анх байгуулагдсан.

Аюулгүй байдал, хамгаалалтын алба нь Нислэгийн аюулгүй байдлыг хөндлөнгийн хууль бус үйлдлээс хамгаалахад чиглэгдсэн үйл ажиллагааг 24 цагийн турш ханган ажилладаг онцгой чиг үүрэгтэй байгууллага юм.

Тус Алба нь Нислэгийн аюулгүй байдлын үзлэг, шалгалт, нисэх буудал болон навигацийн байгууламжийн харуул хамгаалалт, камерын хяналт гэсэн үндсэн 3 чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг.

Иргэний нисэхийн тухай Монгол Улсын хууль, Иргэний нисэхийн аюулгүй байдлын үндэсний хөтөлбөр, дүрэм, стандарт, журам зэрэг эрх зүйн баримт бичгийн хүрээнд нисэх буудал, агаарын хөлөгт хориотой эд зүйлс нэвтрэхээс сэргийлэх, нисэх багийн гишүүд, зорчигч, гар тээш, тээш, Нисэх буудлын хориотой, хамгаалагдсан бүсэд нэвтрэх хүн, эд зүйлс, ачаа шуудан, тээврийн хэрэгсэлд аюулгүй байдлын үзлэг, шалгалт хийж байна.

2018 онд Аюулгүй байдал, хамгаалалтын алба нь Иргэний нисэхийн үйлдвэрлэлийн нэгжийн харьяанд бие даасан статустайгаар үйл ажиллагаа явуулж байгаа ба 2021 онд тус албаны 25 жилийн ой тохиож байна.

Цаашид Нислэгийн аюулгүй байдлыг хангах үйл ажиллагааг орчин үеийн стандарт шаардлагад нийцүүлэн, сайжруулах, боловсронгуй болгох, боловсон хүчнийг сургаж дадлагажуулж, хүний нөөцийг бүрдүүлэхэд анхаарч ажиллаж байна.

Оношлогоо, хэмжил зүй

ОНОШЛОГОО ХЭМЖИЛ ЗҮЙН ЛАБОРАТОРИЙН ТОВЧ ТАНИЛЦУУЛГА

Оношилгоо хэмжил зүйн лаборатори нь Иргэний нисэхийн салбарт хэмжлийн нэгдмэл байдал болон нислэгийн аюулгүй ажиллагааг хангуулах зорилгоор ИНЕГ-ын даргын 1999 оны 11 дүгээр сарын 25-ны өдрийн 556 тоот тушаалаар Иргэний Нисэхийн Ерөнхий газрын харъяа Оношилгоо хэмжил зүйн лабораторийг байгуулсан.

"Стандартчилал, техникийн зохицуулалт, тохирлын үнэлгээний итгэмжлэлийн тухай" хуулийг үндэслэн СХЗГ-ын даргын 2019 оны 07 дугаар сарын 22-ны өдрийн A/239 тоот тушаалын дагуу “Хэмжил зүйн төрлөөр хэмжих хэрэгслийн шалгалт, тохируулга хийх болон сорилт шинжилгээний төрлөөр ГТБ-д чанарын иж бүрэн шинжилгээ хийх”-ээр MNS ISO/IEC17025:2018 шинэчлэгдсэн стандартын шаардлагад нийцсэн болохыг нотолж Монгол Улсын Итгэмжлэлийн байгууллага (MNAS)-аар 6 дахь удаа итгэмжлэгдсэн.

Лабораторийн үйл ажиллагааны үндсэн чиглэл:

Лаборатори нь иргэний нисэхийн салбарт хэмжил зүй, сорилт шинжилгээний гэсэн үндсэн хоёр чиглэлээр итгэмжлэгдэн дараах үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Үүнд:

a) Хэмжих хэрэгслийн хэмжилт, шалгалт тохируулга

Цаг уурын автомат станцын хэмжилт, шалгалт тохируулга;
Барилга байгууламж, тоног төхөөрөмжийн газардуулгын эсэргүүцлийн хэмжилт;
Радио, цахилгаан хэмжих хэрэгслийн шалгалт тохируулга.

b) Цулын хэмжил

Ачаа тээшний жингийн шалгалт тохируулга.

c) Шугаман өнцөг, геодезийн хэмжилт

Байр зүйн зураглалын хэмжилт;
Барилга, байгууламж хэв гажилт, суултын хэмжилт;
ГТБ нөөцлөх савны багтаамжийг тодорхойлох;
Туузанметр болон сүмбэнметрийн шалгалт тохируулга;
Саадын хэмжилт.

d) Үл эвдэх сорил

ГТБ нөөцлөх савны насжилт тодорхойлох үл эвдэх сорил.

e) ГТБ-ний сорилт шинжилгээ

ГТБ-ний чанарын иж бүрэн шинжилгээ;
Хэмжээст шилэн савны шалгалт.

Ерөнхий зориулалтын нисэх

ЕРӨНХИЙ ЗОРИУЛАЛТЫН АГААРЫН ХӨЛГӨӨС ЭХ ДЭЛХИЙГЭЭ ХАМГИЙН САЙХНААР ХАРЖ БОЛНО.

Ерөнхий зориулалтын агаарын хөлгөөр нисэж сурах нь энгийн хүмүүс бидний боломж бололцоо, чадвараас хэтэрсэн зүйл огт биш юм.

Ерөнхий зориулалтын нисэхийн аюулгүй ажиллагааны үзүүлэлт маш сайн бөгөөд жил бүр өсч ирсэн. Дэлхийн 2-р дайны дараах хувийн болон бизнесийн нислэгийн тоо эрс нэмэгдсэн үеэс хойшхи хугацааг авч үзвэл нийт ослын тоо 85 гаруй хувиар буурч 100,000 нислэгийн цагт 7 осол ноогдож байна. Хамгийн сүүлийн үеийн статистикаас харахад ерөнхий зориулалтын агаарын хөлгөөр жилд 20 саяас их цагийн нислэг үйлдэж байна.

АНУ-д бүртгэлтэй 220,000 орчим агаарын хөлгийн 90 гаруй хувь нь ерөнхий зориулалтын агаарын хөлөг бол 600,000 орчим нисгэгчийн 500,000 гаруй нь ерөнхий зориулалтын нисгэгч байна. Түүнчлэн олон арилжааны агаарын хөлгийн нисгэгчид чөлөөт цагаараа

Ерөнхий зориулалт нь дэлхий даяар маш олон агаарын хөлөг, тээвэрлэгч болон нисгэгчид оролцдог, жилд нийт 20 тэрбум долларын орлого, 150 тэрбум долларын эдийн засгийн эргэлт бий болгодог томоохон салбар болжээ. Ерөнхий зориулалтын нислэгийн орлого нь орон нутгийн нисэх буудлуудын хөгжил, цаашлаад орон нутгийн эдийн засгийн хөгжилд эерэг нөлөө үзүүлдэг.

ЕРӨНХИЙ ЗОРИУЛАЛТЫН НИСЭХ ГЭЖ ЮУ ВЭ?

Хамгийн энгийнээр тодорхойлбол авиакомпанийн үзүүлдэг зорчигч тээвэрлэх хуваарьт нислэгээс бусдыг ерөнхий зориулалтын нисэх гэж ойлгож болно.

Гэвч нөгөө талаас нь авч үзвэл шуудан хүргэх, амралтын өдрөөр гэртээ зочлохоос эхлээд эрүүл мэндийн яаралтай тусламж үзүүлэх, алслагдсан бүс нутагт явагдаж байгаа барилгын ажлын явцыг шалгах, бордоо цацах, агаарын эргүүл хийх гэх мэт олон төрлийн нислэгийг агуулдаг маш өргөн хүрээтэй ойлголт билээ.

Ерөнхий зориулалтын нисэх нийгэмд маш олон эерэг нөлөөг үзүүлдэг учраас бүгдийг нь энд дурдахад хэцүү юм.

Ерөнхий зориулалтын нислэгүүдийн 65 орчим хувийг авиакомпаниудын үзүүлэх боломжгүй уян хатан агаарын тээврийн үйлчилгээ шаардлагатай бизнесийн болон төрийн үйлчилгээнүүд бүрдүүлдэг. Энэ нь бизнесмэн хүн төрсөн хотдоо жижиг уулзалт хийхээр 1000 километрийг 1 хоногийн дотор туулж нисэхээс эхлээд том компанийн захирал уулзалтанд оролцохоор явах замдаа 10,000 метрт 5 ажилтантайгаа хуралдах ч байж болно. Авиакомпанийн хуваарьт нислэгээр аялсан тохиолдолд эхний уулзалтыг хийгээд ирэхэд 4 хоног зарцуулж 3 зочид буудал дамжиж болох бол хоёрдахь уулзалтыг зохиох ч боломжгүй юм.

Гэр бүлийн машинтай адил өөрийн эзэмшдэг эсвэл түрээсэлдэг гэр бүлийн онгоцтой бол хүссэн газраараа хамтдаа аялах боломжтой. Түүнээс гадна газраар аялахаас нисэх нь ямагт илүү зугаатай байдаг. Замын түгжрээний талаар санаа зовох шаардлагагүй. Мөн мэдээж гэр бүлийн онгоцоороо ажил төрлөө богино хугацаанд амжуулах боломжтой.

Жижиг оврын бизнесийн онгоцыг зөвхөн баян хүмүүс худалдаж авах боломжтой гэсэн буруу ойлголт байдаг. Үнэн хэрэгтээ зарим дундаж давхаргын хүний хувьд гэр бүлийн шинэ үнэтэй машин авахаас жижиг онгоц авах нь хямд байж болно.

ЕРӨНХИЙ ЗОРИУЛАЛТ ХҮНИЙ АМЬ АВАРДАГ

Өдөр тутамд ерөнхий зориулалтын нислэгээр хүнд өвчтөний амийг аврах донорын цус, шилжүүлэн суулгах эрхтэн тээвэрлэдэг бол эмнэлгийн түргэн тусламжийн нислэгээр хамгийн яаралтай түргэн тусламжийн үйлчилгээг хүргэдэг. Газраар тээвэрлэх боломжгүй өвчтөнийг алс зайтай эмнэлгүүдэд өөрийн онгоцоор хүргэж өгөх тохиолдолд олон байдаг. Ийм үйлчилгээг үнэ төлбөргүй үзүүлдэг орон нутгийн сайн дурын нисгэгчийн холбоод хүртэл байдаг.

Осол аваарт орсоны дараах эхний хамгийн чухал ‘алтан цаг’-т багтаан нисдэг тэргээр эмнэлэгт хүргэснээр тухайн хүний амьд үлдэх магадлалыг 2 дахин өсгөдөг.

БИЗНЕСИЙН БА ХУВИЙН АЯЛАЛЫГ ЕРӨНХИЙ ЗОРИУЛАЛТЫН НИСЭХЭЭР ШУУРХАЙ, УЯН ХАТАН ГҮЙЦЭТГЭХ БОЛОМЖТОЙ

Ерөнхий зориулалтын нислэг хурдан шуурхай, үр ашигтай, аюулгүй бөгөөд маш олон шинэ боломжийг бий болгодог гэдгийг хүлээн зөвшөөрдөг хүмүүс улам бүр олширч байна. Бизнесийн эсвэл хувийн аялалын аль алинд ерөнхий зориулалтын нислэгээр хүссэн газраа (зөвхөн авиакомпанийн нисдэг чиглэлд биш) хүссэн үедээ (нислэгийн хуваарьт баригдахгүй) хүрдэг учраас тээврийн бусад хэлбэрээс илүү шуурхай, үр ашигтай бөгөөд уян хатан хэлбэр юм. Ерөнхий зориулалт нь эдийн засгийн хөгжлийг дэмжиж, зайлшгүй үйлчилгээг иргэдэд хүргэж байдаг учраас бүх хүмүүст үр өгөөжөө өгч байдаг.

ЕРӨНХИЙ ЗОРИУЛАЛТ БАЙГАЛЬ ОРЧНЫГ ХАМГААЛДАГ

Зэрлэг байгалийн судалгаа явуулах, газар орны зураглал хийх, шувуудын нүүдлийг дагах, дархан цаазтай газрын байгаль хамгаалах, нефть дамжуулах хоолойн цоорлыг илрүүлэх гээд олон үйл ажиллагааг тусгай тоноглогдсон улсын болон хувийн ерөнхий зориулалтын агаарын хөлгөөр хамгийн үр дүнтэй бөгөөд зардал багатай гүйцэтгэдэг.

Ой хээрийн түймэртэй тэмцэх хамгийн гол арга хэрэгсэл ерөнхий зориулалтын нисэх байсаар ирсэн. Ус тээвэрлэж асгах саваар тоноглогдсон нисдэг тэрэг болон агаарын хөлгүүд жил бүр олон сая га ой мод, байшин барилгыг шатаж дуусахаас хамгаалдаг.

ЕРӨНХИЙ ЗОРИУЛАЛТ АВТО ТЭЭВЭРТЭЙ ХАМТРАН АЖИЛЛАДАГ

Ерөнхий зориулалтын нисгэгчид радио болон телевизээр агаарын мэдээ өгч зам дээр гарсан аваар осол, түгжрэл зэргийг сая сая иргэд болон цагдаа, түргэн тусламж, гал сөнөөгчдөд мэдээлж байдаг.

Агаарын зургуудыг ашиглаж боловсруулсан газрын зургийг хот төлөвлөлт, инженерийн салбаруудаас эхлээд засгийн газрын агентлагуудад ашиглаж бүтээн байгуулалт хийгддэг.

ЕРӨНХИЙ ЗОРИУЛАЛТ ТАНЫГ УНТАЖ БАЙХАД АЖИЛЛАЖ БАЙДАГ

Ерөнхий зориулалтын нислэгүүдээр бүтэн шөнийн турш банкны төрөл бүрийн чек, тооцооны баримтуудыг дараагийн ажлын өдөр эхлэхээс өмнө тээвэрлэж хүргэснээр банк, худалдааны салбарт маш их хугацаа, зардал хугацаа хэмнэж өгдөг.

Түүнээс гадна томоохон авиакомпаниуд хуваарьт нислэг үйлддэггүй газруудад яаралтай бичиг баримт, илгээмжүүдийг байгууллага, хувь хүн, үйлдвэр, банкуудад өдөрт нь хүргэх үүргийг ерөнхий зориулалт хүлээдэг.

ЕРӨНХИЙ ЗОРИУЛАЛТ ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ХӨГЖИЛД ТУСЛАДАГ

Хөдөө аж ахуйн нисгэгчид жил бүр 75 сая га тариалангийн талбайг хамгаалсанаас ургацын хэмжээг нэмэгдүүлдэг. Тариалалтын явцад ч мөн агаараас ихээхэн тусламж үзүүлдэг ба АНУ-ын хэмжээнд тариалдаг нийт цагаан будааны 95 хувийг агаараас тарьдаг. Малчид, фермерүүд өвс тарих, малаа хариулахдаа ч ерөнхий зориулалтын онгоц ашигладаг.

Тиймээс ерөнхий зориулалтын нисэх ба хөдөө аж ахуй бол эртнээс хамтран ажиллаж ирсэн, цаашид илүү өргөн хүрээтэй хамтран ажиллах салбарууд юм.

ЕРӨНХИЙ ЗОРИУЛАЛТ ХУУЛЬ ХЯНАЛТЫН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНД ТУСЛАДАГ

Ерөнхий зориулалтын онгоцыг улсын хэмжээнд болон орон нутагт хууль сахиулах үйл ажиллагаанд ашигладаг. Жишээ нь хурдны зам дээр хяналт явуулах, сэжигтнийг барих, газрын нэгжүүдэд дэмжлэг үзүүлэх, улсын хилийн хяналтыг хэрэгжүүлэх зэрэгт нисдэг тэрэг болон хөнгөн агаарын хөлгүүдийг ашиглах боломжтой.

Ганцхан жилийн дотор АНУ-ын Лос Анжелес хотын нисдэг тэрэгтэй цагдаа нар 30,000 гаруй зөрчил (цагт 3.8) мэдээлж, үүний үр дүнд 3500 баривчилгаа хийж 1354 сэжигтнийг илрүүлсэн байдаг. Мөн 747 хулгайлагдсан машиныг олж оршин суух болон хотын төвийн бүсэд гарсан 205 галыг мэдээлжээ.

ЕРӨНХИЙ ЗОРИУЛАЛТ БОЛ АРД ТҮМНИЙ ТЭЭВЭРЛЭГЧ

Хуваарьт нислэг үйлддэг авиакомпаниудаас ялгаагүйгээр ерөнхий зориулалтын нисэх бол улс орны агаарын тээврийн амин судас юм. Яагаад гэвэл хуваарьт нислэггүй хэдэн мянган жижиг хотоос жижиг хотын хооронд иргэд захиалгат нислэг болон агаарын таксигаар зорчдог. Бизнесийн, ачаа тээврийн болон хувийн нислэгүүд улс орны өнцөг булан бүрт хэрэглэгчийн хүссэн үед хүрч үйлчилдэг.

Томоохон авиакомпаниудын үйлддэг нислэгүүдийн 75 хувийг ердөө 46 том хотоос үйлддэг. Авиакомпанийн зорчигчдын 70 хувь нь 30 томоохон hub нисэх буудлын хооронд зорчдог. АНУ-аар жишээ авахад ердөө 560 нисэх буудал 30-аас дээш зорчигчийн суудалтай агаарын хөлгөөр хуваарьт нислэгийн үйлчилгээ үзүүлэх зөвшөөрөлтэй байдаг. Харин ерөнхий зориулалт хувийн болон улсын нийт 19,600 ширхэг буултын талбай, нисэх буудлуудыг хамрах боломжтой.

Шатахуун хангамж, хадгалалтын үйлчилгээ

Тус алба нь БНМАУ-ын Сайд нарын зөвлөлийн 107 дугаар тогтоолоор 1957 онд анх байгуулагдсан бөгөөд өнөөдрийн байдлаар 6 хэлтэс, 1 тасагтай нийт 319 ажилтан, 300 гаруй автомашин тусгай тоног төхөөрөмжтэй бөгөөд агаарын хөлгийн газрын үйлчилгээ, аэродромын үйлчилгээ, иргэний нисэхийн байгууллагуудын нийтийн болон технологийн тээврийн үйлчилгээ, шатахуун тээврийн үйлчилгээ, шатахууны тоног төхөөрөмжийн засвар үйлчилгээ, шатахуун хангамж, автомашины засвар үйлчилгээ хийх зэрэг үндсэн чиг үүрэгтэй үйл ажиллагаа явуулж байна.

Газрын тусгай үйлчилгээ

Шатахуун хангамж, хадгалалтын үйлчилгээ

Тус алба нь БНМАУ-ын Сайд нарын зөвлөлийн 107 дугаар тогтоолоор 1957 онд анх байгуулагдсан бөгөөд өнөөдрийн байдлаар 6 хэлтэс, 1 тасагтай нийт 319 ажилтан, 300 гаруй автомашин тусгай тоног төхөөрөмжтэй бөгөөд агаарын хөлгийн газрын үйлчилгээ, аэродромын үйлчилгээ, иргэний нисэхийн байгууллагуудын нийтийн болон технологийн тээврийн үйлчилгээ, шатахуун тээврийн үйлчилгээ, шатахууны тоног төхөөрөмжийн засвар үйлчилгээ, шатахуун хангамж, автомашины засвар үйлчилгээ хийх зэрэг үндсэн чиг үүрэгтэй үйл ажиллагаа явуулж байна.